Nabestaanden Engelse vliegtuigbemanning komen al jaren naar Ruinerwold

03 mei 2024, 10:20 Nieuws
pn04052022 ruinerwold infobord halifax monument7
Artizzl Media / Peter Nefkens

Ruinerwold - In de avond van 29 december 1943 is een Halifax bommenwerper, die met een groot aantal op weg was van Engeland naar Berlijn, om ongeveer 19.00 uur neergehaald door een Duitse nachtjager en neergestort in een weiland ten oosten van de Havelterweg.

Alle zeven bemanningsleden zijn daarbij om het leven gekomen, zij waren Flight Sgt. Paul Brian Green, GB, piloot, 22 jaar; Warrant Officer II Robert Edward Roos, CAN, bommenrichter, 20 jaar; Sgt. Andrew Colbourne, GB, navigator, 20 jaar; Sgt. Donald Robert Cox Appleyard, GB, boordschutter, 20 jaar; Sgt. Phillip John Greenmon, GB, boordschutter, 21 jaar; Sgt. Walter Douglas Hall, GB, boordwerktuigkundige, 23 jaar en Pilot Officer Stanly Webb, GB, radio-operator, 22 jaar. Slechts vier van de zes konden worden geïdentificeerd, achteraf bezien bleek 1 lichaam niet gevonden te zijn en is nog altijd spoorloos.

De zes lichamen zijn begraven op de algemene begraafplaats Blijdenstein te Ruinerwold. De namen van Green, Roos, Colbourne en Appleyard staan op hun graven vermeld; de overige twee zijn aangeduid met Unknow”. De namen van de overige drie bemanningsleden staan vermeld op het Runnymede Memorial panel bij Londen als vermist. Hoewel niets concreet valt te bewijzen, zijn de lichamen van Stanley Webb en Walter Douglas waarschijnlijk ook op de algemene begraafplaats begraven en is het lichaam van boordschutter Greenmon feitelijk vermist.

Geen zevende bemanningslid

Het gemeentearchief van de voormalige gemeente Ruinerwold bevatte weinig informatie over de crash en de slachtoffers. Sterker nog: men ging daar nog steeds uit van zes slachtoffers en kende men geen zevende bemanningslid, dat blijkbaar niet betrokken is geweest bij de begrafenis eind 1943.

Gaandeweg kwamen er vanuit Engeland meer informatie en bewijsstukken. Daar was men op de hoogte van de “vaste” bemanning van de betreffende Halifax. Er is een groepsfoto aangeboden, waarop ook Bob Harris en David Grant stonden afgebeeld, maar die waren al gesneuveld voordat de crash in Ruinerwold plaatsvond. Greenmon en Webb waren blijkbaar hun vervangers.

Mogelijke identificatie

Het blijkt dat de broer van Stanly Webb de graven in Ruinerwold heeft bezocht en daar zijn broer niet heeft gevonden. Hij heeft nog enige tijd gecorrespondeerd met de toenmalige burgemeester Gelinck over de vraag of Stanly een van de twee unknow-slachtoffers kon zijn. Daar heeft hij geen bevredigend antwoord op gekregen, omdat de burgemeester geen invloed kon uitoefenen op een mogelijke identificatie. Er werd verwezen naar de instanties, die zeggenschap hadden over de graven en de slachtoffers, maar ook die deden niet wat van hun werd gevraagd. Er werd gewezen op de vermelding op de Runnymede Memorial, Voor zover bekend is de broer niet weer in Ruinerwold geweest.

RAF-emblemen

De vrouw van boordschutter Greenmon was zwanger toen het ongeval plaatsvond. Enige tijd later is ze bevallen van een dochter, die Patricia werd genoemd. Mevrouw Greenmon is later weer getrouwd met meneer Skelly. Samen kregen ze nog een zoon, Paul. Onder de trap hing een foto van Philip John Greenmon en Paul heeft zijn ouders een keer gevraagd wie die man op de foto was. Nadat hem dat werd uitgelegd, heeft hij zich later intensief bezig gehouden met het ongeluk en met de slachtoffers. Nabij de plaats, waar het vliegtuig is neergestort en op de algemene begraafplaats heeft hij RAF-emblemen aangebracht, die hij zelf heeft gemaakt.

Zoals bekend zijn er door Defensie twee zoekpogingen naar het zevende slachtoffer gedaan, maar zonder resultaat. In 1989 hebben Ted, de broer van Don Appleyard, samen met zijn vrouw Do en de zonen Andrew en Lee een bliksembezoek aan Ruinerwold gebracht. Aan hen zijn toen de graven en de plaats des onheils getoond. Een jaar later zijn ze voor de eerste keer aanwezig geweest bij de Dodenherdenking in Ruinerwold en waren heel erg onder de indruk. Na die eerste keer zijn ze meermalen geweest.

Dik-tachtigers

Ted is inmiddels overleden, maar Do komt nog regelmatig met haar nieuwe partner Ron en haar kinderen naar Ruinerwold. De laatste keer in september 2022. Ze verblijven dan altijd bij de familie Bork. „Voor de dik-tachtigers begint hun leeftijd een rol te spelen, maar ze zijn nog altijd welkom. Ik kan mij nog van Ted herinneren dat hij zei: ik hoef niet op vakantie, als ik maar naar Ruinerwold kan. Daar was zijn reislustige vrouw het niet mee eens”, aldus Frans Bork.

In 2017 is een monument opgericht aan De Hardenweg. Bij de opening was een groot gezelschap aanwezig, waaronder de Engelsen Paul Skelly, Patracia Newby-Greenmon, Sara Webb, Do Appleyard en haar partner Ron. Sara Webb, is een oomzegster (nicht) van Stanly Webb en kwam toen voor de eerste keer. ’s Morgen arriveren en ’s avonds weer naar huis. Na die tijd is ze al meerdere keren bij Bork in Ruinerwold geweest en heeft ze telkens de Dodenherdenking bijgewoond. De laatste keer vergezeld door haar zoon, een circa 25 jarige politieagent. Ook zij zijn onder de indruk van de organisatie op 4 mei in Ruinerwold.

Dit jaar is Sara verhinderd om de bijeenkomst in Ruinerwold bij te wonen, maar Zacharias komt wel en verblijft van 4 tot en met 6 mei bij de familie Bork. „Voor mijn gevoel zal de familie Webb de bijeenkomst nog vaak bijwonen. Misschien treden een of meerdere kinderen van Ted en Do Appleyard ook nog eens in de voetsporen van hun ouders.”