Assen – Een college uit BBB, CDA, VVD en PvdA. Dat is wat verkenner Astrid Nienhuis adviseert. Ze stelt daarbij voor om tot een akkoord op hoofdlijnen te komen.
BBB werd de grote winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen. Uit het niets is de partij met 17 zetels het Drents parlement binnengekomen. VVD en PvdA hebben allebei vier zetels en zijn na de BBB de grootste partij. Het CDA bestaat uit drie zetels.
Samen hebben ze een ruime meerderheid. De vier partijen zijn samen goed voor 28 zetels, waar 22 nodig zijn voor een meerderheid. Volgens Nienhuis, die in het dagelijks leven burgemeester van Heemstede is, vertegenwoordigen de vier partijen een groot deel van de Drentse samenleving over de volle breedte van het politieke spectrum.
Signaal
Alle partijen geven aan dat de kiezer een duidelijk signaal heeft afgegeven over het (landelijke) overheidsbeleid en de relatie tussen overheid en de samenleving. Dit signaal gaat niet alleen over de inhoud van beleid, maar ook over de manier van besturen, de effecten van beleid voor inwoners en de ruimte die ontbreekt om mee te denken of daarop feedback te geven.
Er is bij alle partijen in Drenthe grote bereidheid en motivatie om hiermee aan de slag te gaan. Om die reden adviseert Nienhuis in het formatieproces gelegenheid te geven voor input vanuit de samenleving alsook de andere partijen in de Staten. Bij die andere bestuursstijl past ook een akkoord op hoofdlijnen, zodat alle partijen in Provinciale Staten aan zet blijven en een evaluatie van dat akkoord, in ieder geval na twee jaar.
Stikstof
“De urgentie van de stikstofproblematiek wordt door bijna alle partijen onderkend”, schrijft Nienhuis in haar verslag over de gesprekken die ze met de verschillende fracties in Drenthe heeft gehad. “Zij bevestigen dat de wet leidend is. Een aantal partijen is het eens met de lijn die door het Rijk is uitgezet en/of streven naar versnelling op dit dossier. Andere partijen benoemen juist de knelpunten, zoals de voorgenomen deadline van 2030 (de wet gaat nu uit van 2035), het ontbreken van een heldere vergoedingsregeling en de gedwongen onteigening ten behoeve van deze opgave. Deze partijen benadrukken dat duidelijkheid en armslag nodig is om de gewenste doelstellingen te bereiken.”
Stikstof is een kernpunt van BBB. “Een groot aantal partijen onderschrijft het standpunt van BBB dat de deadline van 2035 niet omlaag moet, zoals in het coalitieakkoord in Den Haag afgesproken, en dat het instrument van gedwongen onteigening voor dit doel – hoewel wettelijk mogelijk – niet zou moeten worden ingezet.” De BBB hecht eraan dat in de coalitie overeenstemming is over dit onderwerp. CDA en VVD in Drenthe zijn met BBB eens dat de deadline op 2035 moet blijven. PvdA Drenthe heeft zich daar nog niet publiekelijk over uitgelaten.
Vervolg
Het is nu aan een formateur om in de formatie dieper in te gaan op de onderwerpen en tot een college te komen. “Er is brede steun voor de idee om het akkoord na twee jaar te evalueren en/of bij te stellen”, concludeert Nienhuis.
BBB heeft aangegeven met twee gedeputeerde in het college te willen zitten. Met VDA, CDA en PvdA in het college komen er dan – net als nu het geval is – vijf gedeputeerden in het bestuur te zitten.
Foto: Stefan Klomp
