Molenaar Roelof Kooiker: ‘In Zuidwolde is het ambacht nog echt tastbaar’
Zuidwolde - De Meule van Wassens in Zuidwolde doet op zaterdag 23 augustus mee aan de Drentse Molendag. Dat betekent dat de deuren de hele dag, van 9.00 tot 16.00 uur, wagenwijd openstaan voor publiek. Iedereen die de molen van binnen wil bekijken, de werking van het monumentale bouwwerk wil beleven en/of in gesprek wil met de molenaars, is van harte welkom.
De Drentse Molendag wordt jaarlijks georganiseerd door de Drentse Molenstichting. Het doel: mensen laten kennismaken met het eeuwenoude molenaarsvak en het belang van het behoud van deze draaiende monumenten. En wie dat vak écht tot leven kan brengen, zijn de molenaars. Een van hen is Roelof Kooiker (68). Tijdens de Drentse Molendag staat hij paraat in Zuidwolde, waar hij inmiddels een vertrouwd gezicht is.
Bijspringen
In de beginjaren van de Meule van Wassens kwam molenaar Roelof Kooiker als redder in nood ‘aangewaaid’. De gerestaureerde molen in Zuidwolde stond op het punt om te draaien, maar er was één probleem: er waren nog geen gediplomeerde molenaars. Roelof, al jarenlang actief op de molen in Nijeveen, sprong met plezier bij. “Ik zei: “Ik wil het wel tijdelijk doen, en dan zien jullie maar of het bevalt.” Lachend: “Blijkbaar beviel het, want ik mocht blijven.” Inmiddels heeft de Zuidwoldiger molen overigens vier gediplomeerde molenaars.
Ongeveer twee keer per maand is Roelof, die inmiddels gepensioneerd is maar eerder als beveiliger in asielzoekerscentra werkte, op de Meule van Wassens te vinden. Zijn favoriete taak? “De rondleidingen! Niets leuker dan mensen meenemen in het verhaal van de molen en het eeuwenoude ambacht.”
Op een ochtend met slechts windkracht 2 is Roelof al vroeg in de weer. Met een routine die verraadt dat hij dit al tientallen jaren doet, legt hij vlot de zeilen voor (molenaarstaal voor het uitrollen en vastzetten ervan) en geeft de wieken een klein zetje. Ze draaien even, maar komen al snel weer tot stilstand. Er volgt kort overleg met collega-molenaar Roelof Beugel. Ze besluiten om het wiekenkruis wat bij te draaien (in vaktermen: ‘de wieken kruien’) om zo meer wind te vangen. Maar eerst: koffie.
Waar het allemaal begon
Aan de stamtafel in de molenwinkel vertelt Roelof, die sinds 1997 in Slagharen woont maar geboren en getogen is in Nijeveen: “Daar is mijn passie voor molens ontstaan.” De toenmalige gemeente Nijeveen had in 1975 in het Duitse Weener een oude korenmolen aangekocht en herbouwd. “De molen stond op 300 meter van mijn ouderlijk huis. Ik was geïnteresseerd en nam er een kijkje. Van het een kwam het ander.” In 1987 haalde hij zijn molenaarsdiploma. Sindsdien is hij een van de vaste vrijwillige molenaars van de molen in Nijeveen. En daar kwam dus zo’n vijf jaar geleden de Meule van Wassens bij. En ook bij de Drentse Molenstichting is hij actief, onder meer als bestuurslid en redacteur van de nieuwsbrief Stellingnieuws.
Ambacht echt tastbaar
Op de vraag wat het molenaarswerk zo bijzonder maakt, hoeft hij niet lang na te denken. “Je ziet wat er gebeurt. Je doet alles zelf. Je kunt het uitleggen én laten zien. Dat is anders dan wanneer je bijvoorbeeld achter een laptop werkt.” In Zuidwolde is dat ambacht nog echt tastbaar: “Hier moeten we de zeilen handmatig voorleggen, de molen op de wind kruien en de regelklep sluiten. In Nijeveen gaat dat automatisch. Een windroos achter op de molenkap kruidt de molenkap dag en nacht op de wind. De molenwieken hebben geen zeilen maar zwichtkleppen die open gaan als de wieken te snel rondgaan. Dat is makkelijker, maar in Zuidwolde voel je het vak.”
Kerkorgels en fotografie
Naast molens heeft hij nog een passie: kerkorgels. Roelof is actief als organist in Lutten, De Krim en Elim. Een keuze maken tussen molens en orgels? “Dat kan ik niet. Ze zijn me allebei even lief. En weet je wat het mooie is? Ze leven allebei van de wind. Een molen draait erop en een orgel heeft het nodig voor z’n klanken.” En dan heeft Roelof ook nog een liefde voor fotografie. Niet zo gek dat hij al heel wat molens, onder andere voor de nieuwsbrief van de Drentse Molenstichting, en ook kerkorgels op de foto heeft gezet.
Tijdens de Drentse Molendag is de Meule van Wassens in bedrijf en staat Roelof klaar om bezoekers rond te leiden. “Kom vooral kijken,” nodigt hij uit. “En lukt het die dag niet? Geen probleem. Elke zaterdagochtend en op woensdagmiddag in de zomer zijn we ook open. Iedereen is welkom aan de Molenstraat in Zuidwolde.”
