Boeren moeten aardappelen vervroegd oogsten, een regel die knelt

Zuidwolde - Generieke maatregelen waar ondernemers zich aan moeten houden dragen op papier bij aan de gewenste duurzaamheidsdoelen, maar ze knellen met de praktijk op het boerenerf. Met 1 oktober in zicht – de verplichte datum waarvoor vanggewassen op zand- en lössgrond moeten zijn ingezaaid – wordt dat dit jaar pijnlijk duidelijk.

Door een nat en koud voorjaar zijn gewassen nog niet klaar voor de oogst en komen ondernemers in de knel. LTO Noord vraagt om flexibiliteit en een omslag in het denken van de overheid. “Dit jaar is hét voorbeeld van dat de landbouw zich niet door de kalender laat sturen. Het grootste deel van de consumptieaardappelen op lichte gronden wordt in praktijk pas na 1 oktober geoogst, en door het koude en natte voorjaar werden de aardappelen later gepoot. Met als gevolg dat ze nu nog niet rijp en klaar voor de oogst zijn. Wat ons betreft gaat de overheid dit jaar flexibel om met de 1 oktober-regel en worden consumptieaardappelen, vezelhennep en suikerbieten alsnog toegevoegd aan de lijst met winterteelten.” zegt Tineke de Vries, voorzitter van de vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente en bestuurder bij LTO Noord.

“Op deze manier blijft er weinig ruimte over om een goede landbouwpraktijk te bedrijven”, vervolgt De Vries. “Flink lagere opbrengsten door te vroeg oogsten, passen ook niet bij duurzaam produceren. Het is tijd dat de overheid eindelijk afstapt van deze ‘kalenderlandbouw’, en landbouwers hun vakmanschap laat inzetten om doelen te behalen.”

LTO benadrukt al langer de nadelige effecten van kalenderlandbouw. Door rigide vast te houden aan data wordt ingeleverd op opbrengst, moeten ondernemers onder mogelijk slechte omstandigheden rooien of worden ze gekort op de stikstofgebruiksruimte. Bovendien wordt de keten van boer, loonwerker, transport en industrie voor onmogelijke logistieke uitdagingen gezet. Daarnaast is het maar de vraag of vroeger oogsten ook beter voor de bodem en het milieu uitpakt als de omstandigheden niet optimaal zijn.or.

Het op tijd toepassen van vanggewassen op zand- en lössgronden is één van de genoemde maatregelen in het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (APN). Wanneer een vanggewas later dan 1 oktober wordt ingezaaid dan zal er in het volgende jaar gekort worden op de stikstofgebruiksnorm. Voor gewassen die zijn aangemerkt als winterteelten geldt een uitzondering. Niet op de lijst met winterteelten staan onder andere consumptieaardappelen en vezelhennep. Ook suikerbieten geoogst voor 1 november worden niet aangemerkt als winterteelt.