Bijdrage aan projecten in Werelderfgoed Koloniën van Weldadigheid

Assen/Frederiksoord - Gedeputeerde Staten leveren een bijdrage van €145.000,- aan verschillende projecten in UNESCO Werelderfgoed Koloniën van Weldadigheid (Frederiksoord-Wilhelminaoord en Veenhuizen in Drenthe).

Het gaat om €60.000,- voor het opknappen van de ruimtelijke omgeving van het Maallustcomplex in Veenhuizen. Op een manier die past bij (de geschiedenis van) het gebied worden o.a. de inrit en de parkeerplaats aangepakt. Er is €50.000,- beschikbaar voor het project Land en Bouw in Veenhuizen. In dit project werken ontwerpers, ondernemers, boeren, het Nationaal Gevangenismuseum en Stichting de Nieuwe Rentmeester samen aan alternatieve vormen van landbouw en duurzame bouw in het Werelderfgoedgebied. Daarnaast is er €35.000,- voor twee projecten in Frederiksoord-Wilhelminaoord: een symposium over armoede in Museum de Proefkolonie en de Kolonistendag in Frederiksoord.

Het drukbezochte Maallustcomplex is een belangrijke plek in de Kolonie van Weldadigheid Veenhuizen. Alle landbouwproducten van de Kolonie van Weldadigheid Veenhuizen werden hier verwerkt en tegenwoordig staat het nog steeds in het teken van voedsel. Het complex bestaat uit meerdere gebouwen, waarin onder andere een brouwerij, een eetcafé, en kaaswinkel gevestigd zijn. Met de bijdrage van de provincie kan de omgeving van het complex netjes opgeknapt worden op een manier die past bij de unieke Werelderfgoedwaarden en de uitstraling van het dorp Veenhuizen als geheel. Zo komt er bijvoorbeeld dezelfde bestrating als rondom het voormalige Tweede Gesticht: klinkers in plaats van asfalt. Ook wordt er een plan gemaakt om het complex op lange termijn nog beter onderdeel te laten worden van het UNESCO Werelderfgoed Veenhuizen. Bijvoorbeeld door het uitbreiden van bestaande informatieborden en de verbetering van beleefpunten.

In dit initiatief, vanuit het dorp Veenhuizen zelf, werken de boeren, agrarisch bedrijf de Eerste Wijk, ontwerperscollectief Ketter& Co, Keunsto circulaire kunststofproducten, het Nationaal Gevangenismuseum en erfgoedbeheerder De Nieuwe Rentmeester samen aan de ontwikkeling van alternatieven voor de landbouw en bouw in Veenhuizen. De alternatieven zijn er op gericht om de boeren in het gebied een toekomst te bieden en om de monumenten in het gebied te verduurzamen met natuurlijke (biobased) en lokale materialen. Er is oog voor hoe de geschiedenis van het gebied en de erfgoedstatus een plek kunnen krijgen in de te ontwikkelen alternatieven.

Ter gelegenheid van de opening van de nieuwe vaste expositie over armoede ‘Kans Arm’ in Museum De Proefkolonie organiseert het museum een symposium ‘Armoede toen en nu’ op 17 oktober 2024 (Wereld armoededag). Op 20 oktober is er daarnaast een ‘Kolonistendag’ in Frederiksoord, bij wijze van feestelijke publieksopening. Deze activiteiten vergroten de aandacht voor armoede in heden en verleden, en voor het UNESCO Werelderfgoed Koloniën van Weldadigheid. Het maatschappelijk doel van het symposium en de expositie is om armoede bespreekbaar te maken en taboes te doorbreken. Dat is belangrijk, want armoede gaat als thema gepaard met veel stigma’s en vooroordelen. Dat geldt in het bijzonder voor inwoners die zelf geen ervaring hebben met armoede. De vaste tentoonstelling is dusdanig opgezet dat bezoekers reflecteren op hun eigen opvattingen en kennismaken met de verschillende gezichten van armoede in Nederland. Dat moet de bekendheid met het leven in armoede en het begrip daarvoor vergroten.

De provincie Drenthe is sinds 2021 in de rol van ‘siteholder’ verantwoordelijk voor het management en beheer van het UNESCO Werelderfgoed Koloniën van Weldadigheid in Nederland. Kerntaak is het ontwikkelen van het Werelderfgoed door het te beschermen en door het uitdragen van de unieke waarden. Door middel van recreatie en toerisme, ruimtelijke ontwikkeling en culturele activiteiten wordt hier invulling aan gegeven.