Met verbazing heb ik de persconferentie van vanavond bekeken, waar minister-president Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge aankondigden dat er geen versoepelingen komen in het coronabeleid, dat er zelfs nog voor de kerstdagen besloten kan worden tot strengere maatregelen.
De verbazing gold vooral het feit dat er op dit moment in feite niets verandert bij een stijgend aantal besmettingen. De discussies over verlenging van de kerstvakantie voor scholen werd in de kiem gesmoord, het uitgelekte rapport over de geringe besmettingskans bij de horeca is nog niet bekend bij Mark Rutte – zegt hij – en Black Friday kan volgens het RIVM een rol hebben gespeeld bij de stijging van het aantal besmettingen de afgelopen week. Om horendol van te worden.
Er wordt ongetwijfeld gewikt en gewogen, maar al maanden zie ik het beleid heen en weer bewegen, zwalkend mag je het noemen. Een maand geleden hadden al strengere maatregelen genomen moeten worden om de opmars van het coronavirus in te dammen, zodat we nu ruimer hadden kunnen ademhalen. Er wordt door het kabinet steeds gewezen op het gedrag van de mensen, daar ligt uiteraard de sleutel om de crisis op te lossen. Maar de mensen laten zich steeds minder leiden door de verhalen vanuit Den Haag. Dat heeft de regering in mijn ogen min of meer aan zichzelf te danken.
Het is voor de gemiddelde Nederlander niet te vatten dat restaurants gesloten blijven, terwijl er elders gewoon massa’s mensen bij elkaar mogen blijven komen. Bij de IKEA, de supermarkt, de tuincentra, bij demonstraties, in de kerken en in de binnensteden. De foto’s die hiervan over het internet vliegen, vergroten het gevoel van onrechtvaardigheid. Zeker bij de horeca, de branche die het de afgelopen zomer goed voor elkaar had en organisatorisch helemaal klaar is om de bezoekers met beleid te ontvangen. De afgelopen tijd, maar ook zeker met het oog op de feestdagen zoeken de mensen hun vertier thuis in de huiskamer of op illegale feestjes. Dáár wordt het virus – soms ongemerkt – verspreid. Gooi de droge horeca open en de mensen kunnen weer een avondje uit eten in plaats van thuis met Jan en alleman bij elkaar te zitten.
De scholen spelen volgens deskundigen ook een grotere rol bij het overdragen van het virus dan eerst gedacht. Ook kinderen zijn besmettelijk en trakteren familie en vrienden op corona. Nee de jongeren en gezonde mensen worden niet zo snel ziek, of niet ernstig, maar ze spelen net zo goed een rol in dit coronaspel. Waarom het virus aan het begin van de zomer redelijk onder controle was? De scholen waren zo goed als dicht, er werd volop thuis les gegeven. Verre van ideaal, maar het leverde wel hele mooie dingen op, er kwam creativiteit los en onderwijsorganisaties kregen een hoop mogelijkheden voor de (digitale) toekomst in het zicht. Wat is er zo erg aan om de scholen een maandje dicht te gooien en de jeugd op digitale wijze les te geven? Zorg dat er daar omheen een en ander wordt georganiseerd voor ouders die echt niet anders dan buitenshuis kunnen werken, en verzorg voor de kinderen na schooltijd leuke activiteiten.
Dan kom je bij de sport, ook zo’n sector waar vol onbegrip gekeken wordt naar wat zich in het land afspeelt. De competities voor het seizoen 2020-2021 kunnen de prullenbak in, zo lijkt het nu. Half januari wordt weer gekeken hoe het er voor staat en dan worden wat proeven gedaan in sport en theater. Maar waarom pas dan? Waarom duurt het allemaal zo lang in Nederland? Binnen de sportieve- en culturele sector staan ze al weken te trappelen om de proef op de som te nemen.
De aankondiging van Mark Rutte dat er mogelijk nog voor de kerst een nieuwe persconferentie komt om zwaardere maatregelen bekend te maken, riep terecht de vraag van een journalist op dat de mensen dan dus tot een paar dagen voor de kerstdagen niet weten waar ze aan toe zijn. Had dan die volledige lockdown nu alvast aangekondigd, dan is dat tenminste duidelijk. Nu is het wachten op de grote drukte rond de kerstinkopen, à la Black Friday. Een heksenketel waar je niet blij van wordt en die ongetwijfeld zorgt voor een verdere opleving van corona.
De regering wil de mensen nog een kans geven, maar diezelfde mensen hebben in 2020 al zoveel kansen gehad. Teveel mensen luisteren niet en gaan gewoon hun eigen gang. Het lijkt een beetje op de schoolmeester die de laatste waarschuwing geeft, maar het de volgende keer wéér bij die waarschuwing laat. Het is helaas water naar de zee dragen in de maatschappij en het coronavirus vindt het allemaal prima. Dat slaat nog zo lang mogelijk om zich heen, totdat de vaccinatie het uiteindelijk (hopelijk) een halt toeroept. Veel mensen denken dat de strijd nu al gestreden is, omdat de vaccins eraan komen, maar ze maken met deze houding dat het allemaal nog veel langer duurt. Dat het allemaal nog meer bakken met geld kost. Dat ondernemers de witte vlag moeten hijsen. Dat er nog meer irritatie en onbegrip in deze maatschappij sluipt. Geen schoolmeester die dat tegenhoudt.