Herstel van heide in Dwingelderveld voor robuuste natuur
Ruinen - In vier gebieden in Zuid-Drenthe herstelt Natuurmonumenten de komende jaren delen van de heide. Het gaat om werkzaamheden op het Dwingelderveld, Holtingerveld, Mantingerveld en Leggelderveld. Van 2018 tot 2020 vonden hier al maatregelen plaats. De komende werkzaamheden vallen onder het meerjarig project ’Natura2000 herstelmaatregelen’.
Dit project van de Provincie Drenthe zorgt ervoor dat de natuurwaarden zich nog verder kunnen ontwikkelen. Open heidelandschappen met kwetsbare en zeldzame natuur krijgen weer de ruimte. Licht en lucht De heide die afgelopen jaren op stukken werd overgenomen door struiken en bomen wordt weer zichtbaar. Om hier licht en lucht te scheppen, maken struiken en bomen plaats voor een open landschap. Zo wordt de heide robuuster en kunnen we de Drentse cultuurlandschappen behouden voor de toekomst.
De provincie Drenthe staat garant voor het herplanten van de bossen die verdwijnen. Sommige bomen blijven staan als dood hout. Dit biedt voedsel en schuilplaatsen aan in houtlevende insecten. Vogels die graag in holle bomen broeden, vinden hier een nestje.
Dichtgroeien voorkomen
Doen we niets, dan groeien open heidelandschappen dicht door een teveel aan voedingsstoffen. Belangrijke oorzaak is volgens de natuurorganisaties de neerslag van stikstof. Dat zorgt voor een explosieve groei van planten die van stikstof houden, zoals grove den, berk en pijpestrootje (een grassoort). Deze planten verstikken dan andere soorten, die kwetsbaarder zijn. Als dit vaak gebeurt, kunnen hele ecosystemen verdwijnen. In het genoemde gebied staat de heide onder druk. Door de herstelmaatregelen krijgt dit cultuurlandschap weer een beetje ‘lucht’.
Zonne-aanbidder
Een voorbeeld is de klokjesgentiaan. Deze plant groeit in vochtige heide met een beetje kale grond. Hierin kunnen de zaden goed kiemen. Daarom voert Natuurmonumenten diverse plagwerkzaamheden uit. 'Zo wordt de heide wat meer ‘open’ om de klokjesgentiaan kans te bieden zich uit te breiden. Op het Dwingelderveld wordt de heide zelfs op kleine schaal handmatig geplagd en brengen we een beetje extra kalk aan. Er zijn nog maar weinig plaatsen in Nederland waar deze prachtige, zeldzaam wordende plant groeit en in Zuid-Drenthe voelt ze zich goed thuis.'
Het onderhoud wordt nu en in de toekomst mede uitgevoerd door de schapen die in het gebied lopen. Schapen eten dán weer heide en dán weer wat anders, zoals pijpestrootje of jonge berkjes. Zo voorkomen de schapen dat de heide niet weer begroeit met bos. Ze houden de heideplantjes kort, waar de klokjesgentiaan weer van houdt. Schapenbegrazing is een natuurlijke en effectieve vorm van natuurbeheer. Het is in Drenthe een beproefde methode en het is zeer duurzaam.
De Natuurherstelmaatregelen worden verspreid over zes jaren uitgevoerd (looptijd juni 2021-juni 2027). Uiteraard wordt er buiten het broedseizoen gewerkt. Het werk wordt gedaan in de maanden augustus tot en met februari. Door de spreiding in de tijd wordt de verstoring voor mens en dier zo veel mogelijk beperkt.
