Hoe zag jouw dorp er rond 1880 uit?

Gemeente Meppel.
Gemeente Meppel.
Foto: Drents Archief

Assen – Het Drents Archief heeft recent de beschrijvingen van een mooie serie handgetekende kaarten online gezet, ditmaal uit de periode 1880-1887. Het betreft kaarten uit de collectie ‘instanties belast met de schattingen voor de grondbelasting’.

De kaarten stonden al langer online, maar omdat ze niet beschreven waren, was het voor onderzoekers een helse klus om de juiste kaart boven water te halen. Nu zijn de kaarten, van alle vroegere Drentse gemeenten, uitgebreid met een beschrijving waardoor ze makkelijk vindbaar zijn. Mensen die nieuwsgierig zijn naar de geschiedenis van hun perceel of dorp, kunnen nu de functie en eigenaar van een huis of stuk land zien en zelfs de hoogte van de belastingaanslag in die periode ontdekken.

Dorpsgeschiedenis

Al in het begin van de zeventiende eeuw werd in ons land begonnen met het (op waarde) schatten van gronden. Had je een stukje grond in eigendom, dan moest je daarvoor betalen aan de machthebbende, dit werd heel precies bijgehouden op – voor die tijd – zeer gedetailleerde kaarten. Grondschattingen zijn dan ook de voorloper van ons huidige stelsel van onroerend zaakbelasting. Op de kaarten zijn de percelen ingetekend en in de bijbehorende tabellen is te zien hoe hoog de voorloper van de WOZ-waarde was.

De grondbelastingskaarten zijn in de tweede helft van de negentiende eeuw gemaakt naar aanleiding van de invoering van een nieuwe belastingwet. Die wet moest erop toezien dat er elk jaar genoeg grondbelasting geheven werd, iets wat tot die tijd op basis van gegevens uit 1832 werd gedaan; het jaar dat het Kadaster werd ingevoerd.

Hoe te zoeken?

Op de website van het Drents Archief (www.drentsarchief.nl) zijn de kaarten uit de periode 1882-1887 te vinden via het archievenoverzicht, met inventarisnummer 0179. De collectie is zo gemaakt dat je eerst een overzichtskaart krijgt van jouw gemeente, daarop staan de secties aangegeven.

Aan de hand daarvan kan vervolgens de kaart worden gevonden waar jouw dorp of woonhuis op staat. In de registers is vervolgens te vinden wie hoe groot een perceel was, wie eigenaar of belastingplichtig was en hoeveel er belasting er betaald moest worden.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen