Wapserveen – Het lijkt misschien nog ver weg, maar om overlast van de eikenprocessierups komende zomer tegen te gaan, is het verstandig om nu al met de voorbereidingen te beginnen. ‘Eikenprocessierupsen natuurlijk bestrijden begint al in het najaar’, zegt voorzitter Ton Spijkerman van Boermarke Wapserveen. In De Wolden bepleitte raadslid Jaap Wiechers (ChristenUnie) vorige week ook al dat de gemeente eerder moet beginnen.
Boermarke Wapserveen pioniert sinds twee jaar met een eigen succesvolle bestrijdingsmethode die inmiddels leidraad is voor heel Nederland. Via de natuurlijke bestrijding wisten de boeren samen met hun dorpsgenoten het aantal plaagrupsen drastisch terug te brengen. Dat deden ze door in de wegbermen bij de eikenbomen een aantrekkelijk leefgebied te creëren voor de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. Dat zijn niet alleen koolmeesjes, maar ook sluipwespen, gaasvliegen en vleermuizen.
Het samenwerkingsverband van boeren startte in 2017 samen met Agrarische Natuur Drenthe en rupsendeskundige Silvia Hellingman uit Wapserveen met een project waarbij de hele dorpsgemeenschap werd betrokken. Basisscholieren timmerden nestkastjes, vrijwilligers richtten wegbermen in met specifieke planten- en bloemenmengsels om insecten te trekken en er werden kasten opgehangen voor vogels en vleermuizen.
Dit is wat
‘We hadden van te voren twee bijeenkomsten gehouden voor dorpsgenoten. De reacties waren positief. ‘Dit is wat’, hoorde ik toen van de deelnemers’, vertelt Spijkerman. ‘Daaruit bleek dat we draagvlak hadden. Wat natuurlijk meespeelt is dat ze er zelf ook last van hebben.’
Vervolgens werd een plan van aanpak opgesteld, financiering aangeboord en werden geschikte locaties gezocht. Een plaatselijke hovenier en een loonwerker hielpen hun dorpsgenoten bij het inzaaien en beplanten van de wegbermen. De vogelwacht uit Uffelte hielden de nestjes in de gaten, IVN-leden monitorden de vleermuizen.
De scholieren die eerder zo ijverig waren geweest met het timmeren van de nestkastjes, mochten ze onder begeleiding zelf ophangen. Het hele dorp deed mee, en daarmee werd het een project van en voor iedereen. ‘Het vergroot zo ook de onderlinge samenhorigheid’, ervaart Spijkerman.
Als je in het najaar begint met de voorbereidingen en de eerste activiteiten, ben je nog net op tijd, hebben de deelnemers in Wapserveen ervaren. En zorg ervoor dat je het hele jaar door een goede leefomgeving hebt voor de dieren die later de rupseneitjes of de eikenprocessierupsen zelf opeten, raadt Spijkerman aan. ‘Houd liefst jaarrond bloeiende planten in de bermen en tuinen, of in ieder geval zo lang mogelijk.’
Minder rupsen
Nu twee jaar later is het effect van de natuurlijke bestrijding in Wapserveen opmerkelijk. Op de locaties waar het bermbeheer werd toegepast en de nestkastjes werden opgehangen, werden in de afgelopen zomer tot 80 procent minder rupsen waargenomen. Daarnaast zijn de bloeiende bermen ook een mooi gezicht en werkt het positief uit voor de biodiversiteit, vindt Spijkerman.
Boermarke Wapserveen heeft samen met Agrarische Natuur Drenthe een praktisch draaiboek met veel handige tips opgesteld dat voor iedereen beschikbaar is. Het wordt inmiddels ook elders in Nederland toegepast. Het draaiboek is te downloaden via de internetsite ‘agrarischenatuurdrenthe.nl’ en dan doorklikken op ‘projecten’.
